آیا یک کامپیوتر میتواند فکر کند؟
(تأملی در فلسفۀ هوش مصنوعی با نظر به آراء آلن تورینگ، دونالد دیویدسون و جان سرل)
سخنران: محمدرضا واعظ شهرستانی، پژهشگرفلسفه، دانشگاه بُن آلمان
زمان: چهارشنبه، 18 مهرماه، ساعت 17:30
آیا یک کامپیوتر با برنامۀ مناسب میتواند فکر کند؟ هوش مصنوعی به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش است. در دهههای اخیر، امکان هوشمندی کامپیوترها توجه فیلسوفان ذهن و متخصصان هوش مصنوعی را برانگیخته است. یکی از نظریات معروف در این زمینه، آزمون تورینگ است. آلن تورینگ،[1] فیلسوف انگلیسی که مبدع نظریۀ ماشینهای مجرد است، در سال 1950 به طراحی آزمونی برای سنجش هوشمندی کامپیوترها پرداخت. او مقالۀ خود را با طرح این سؤال آغاز میکند: «آیا ماشینها میتوانند فکر کنند؟» تورینگ لازمۀ درک این سؤال را ارائۀ تعریفی روشن از کلمات «ماشین» و «فکر» میداند. تورینگ باتوجهبه اینکه تعریف این کلمات ازطریق کاربرد عادی آنها امکانپذیر است، این روش را برای پاسخگویی به این سؤال، خطرناک و نادرست میانگارد و چنین سؤالی را بیمعنی ارزیابی میکند و بهمنظور روشنترکردن سؤال و استفاده از کلماتی بدون ابهام، بلافاصله سؤال دیگری را جایگزین این سؤال میکند. سؤال دوم چنین است: «آیا یک ماشین میتواند در بازی تقلید موفق شود؟»
در مقالۀ تورینگ، بازی تقلید را سه نفر انجام میدهند: یک مرد، یک زن و یک بازپرس؛ با این توضیح که جنسیت بازپرس اهمیتی ندارد ……….
رئوس اصلی جلسه:
- معرفی آزمون تورینگ؛
- معرفی نظریۀ عدم اولویت زبان و فکر دونالد دیویدسون؛
- رویکرد عدم اولویت زبان و فکر در دفاع از آزمون تورینگ؛
- آزمایش فکری اتاق چینی جان سرل بر علیه آزمون تورینگ؛
حضور برای علاقهمندان رایگان است. علاقهمندان باید حداکثر تا روز دوشنبه 16 مهرماه، نام و نام خانوادگی خود را به شمارۀ ۳۰۰۰۶۷۰۲۶۶۹۰۲۴ پیامک نمایند.
[1] .Alan Turing